Arystoteles w IV wieku p.n.e. podzielił świat roślin na trzy grupy:
drzewa, krzewy i zioła. Niski stan wiedzy botanicznej a także względy
praktyczne decydowały, że podział ten był taki prosty. Rośliny
lecznicze i przyprawowe zajmowały ważne miejsce w ogrodach
średniowiecznych; w przyklasztornych ogrodach sadzono je na osobnych
kwaterach. Z czasem zioła usuwały się w cień, ustępując miejsca
drzewom, krzewom, kwiatom, trawnikom.
Dziś zioła, oprócz walorów
użytkowych (jako przyprawy,surowce w przemyśle kosmetycznym,
farmaceutycznym) docenia się także dzięki ich pokrojowi, kwiatom,
liściom i zapachowi a ich uprawa nie jest kłopotliwa. Można założyć
rabaty ziołowe w ogrodzie lub hodować je w donicach.
Większość ziół potrzebuje miejsca nasłonecznionego i w miarę żyznej, przepuszczalnej ziemi.
Przy
sadzeniu ziół w donicach pamiętajmy o wysypaniu dna materiałem
drenacyjnym (np. żwir czy perlit). Dobór donicy zależy głównie od siły
wzrostu i rozbudowania korzeni.
Część ziół wieloletnich trzeba na
zimę okryć – słomą lub gałązkami iglaków. Zioła jednoroczne możemy
przenieść do mieszkania i korzystać z nich przez zimę.
Rośliny
przyprawowe najlepiej spożyć od razu po ścięciu. Metodami na
przechowanie ich na zimę jest suszenie oraz zamrażanie. Zioła suszymy
rozłożone lub powieszone w suchym, ciemnym i przewiewnym pomieszczeniu,
następnie przechowujemy w szczelnych pojemnikach (najlepiej z ciemnego
szkła).
Świeże zioła zamrażamy w małych porcjach w woreczkach foliowych.
Poniżej przedstawiamy tabelę najczęściej uprawianych w naszych ogrodach ziół
Zioła wieloletnie:
NAZWA ŁACIŃSKA | NAZWA POLSKA | WYSOKOŚĆ |
Artemisia dracunculus | bylica estragon(estragon) | 50-100 cm |
Artemisia vulgaris | bylica pospolita | 50-100 cm |
Foeniculum vulgare | koper włoski | 80-200 cm |
Hyssopus officinalis | hyzop lekarski | 40-50 cm |
Lavandulla angustifolia | lawenda wąskolistna | 30-60 cm |
Levisticum officinale | lubczyk ogrodowy(maggi) | 100-150 cm |
Melissa officinalis | melisa lekarska | 40-60 cm |
Mentha peperita | mięta pieprzowa | 30-60 cm |
Origanum vulgare | lebiodka posp.(oregano) | 30-50 cm |
Rosmarinus officinalis | rozmaryn lekarski | 50-90 cm |
Salvia officinalis | szałwia lekarska | 40-50 cm |
Satureja montana | cząber górski | 30-50 cm |
Thymus vulgaris | tymianek pospolity | 20-30 cm |
Zioła jednoroczne i dwuletnie:
NAZWA ŁACIŃSKA | NAZWA POLSKA | WYSOKOŚĆ |
Allium sativum | czosnek pospolity | 20-50 cm |
Anethum graveolens | koper ogrodowy | 70-120 cm |
Angelica archangelica | arcydzięgiel litwor | 50-150 cm |
Anthriscus cerefolium | trybula ogrodowa | 30-60 cm |
Carum carvi | kminek zwyczajny | 40-70 cm |
Coriandrum sativum | kolendra siewna | 50-70 cm |
Ocimum basilicum | bazylia pospolita | 25-60 cm |
Origanum majorana | majeranek ogrodowy | 25-40 cm |
Petroselinum crispum | pietruszka zwyczajna | 30-40 cm |
Pimpinella anisum | anyż | 50-80 cm |
Satureja hortensis | cząber ogrodowy | 10-30 cm |